بررسی و کارکرد زیبایی شناسی نور و سایه در هنر نمایش

شاید تاکنون مطالعات و پژوهش هایی که درباره عوامل و عناصر تشکیل دهنده یک اجرای تأتری صورت گرفته است، بیشتر مربوط به بخش بازیگری، کارگردانی، وطراحی صحنه(به منظور دستیابی به هدف نمایشنامه نویس )باشد؛ البته وجود دیگر مطالعات در باب دکور،نور،لباس،گریم و صدا را انکار نمی کنیم ولی باید گفت آنگونه که شایسته است،به این عوامل که بخش مهمی از کل یک اثر زیبا را تشکیل می دهند،به صورت تخصصی پرداخته نشده است. ولی از آنجا که نورپردازی از سایر جنبه های فنی تأتر ،کمی پیچیده تر است ،بجاست که نکاتی راهرچند کوتاه بیان کنیم . در واقع رویکردتحقیقی این پژوهش،رویکردی ترکیبی است.نظر براینکه در این پژوهش هدف، بیشتر آشنایی با فیزیک و ماهیت نور،ماهیت سایه و ماهیت رنگ و بررسی زیبایی شناسی پرداخت های نور در ارتباط با سبک و فضای نمایشی، تأثیر نور در فضاسازی صحنه و ابزارالات صحنه ، دستیابی به کارکردهای نور در صحنه نمایش(از جمله ایجاد توهم ،پرسپکتیو،بُعد و..)،همچنین نقش سایه در جایگاه نماد شخصیت و تأثیر آن برفضای صحنه نمایش بوده است،لذا از پرداختن به جزًییات ابزارالات فنی نور،که بسیاری از کارشناسان در این باب پیش از این مطالب بسیاری نوشته اند،از تکرار بیش از حد آنها پرهیز می کنم. نور رسانه ای فرار است و بسته به چگونگی استفاده از آن ،کمال یا زشتی می آفریند.بسته به انتخاب ما می تواند فریب دهد ،نا امید کند ،اعلام کند،به تور ضمنی تلقین کند،وخشن سازد.نورپردازی هنری است که توضیح و توصیف آن دشوار است . تاریکی و سایه می تواند مرموز،فریب دهنده ،توهم زا،خدعه آمیز پنهان دارنده و دلهره آور باشد.در فضاسازی و القای بسیاری از تداعی های نور و سایه اهمیت دارد.قطعاً نورپردازی در تأتر بر اساس فضاسازی و تغییرات احساسی و دراماتیک و بهره گیری از رنگ و زوایه و شدت تابش نور می تواند در صحنه کنش دراماتیک ایجاد کند.و این لزوماً به معنای انجام خود کنش نیست ،بلکه هدف القای آن مفهوم حاصل کنش است. خوشبختانه با مطالعات و تحقیقات اخیر چندی از دست اندرکاران تأتر،درمیابیم که امروزه به امر نورپردازی و طراحی نور در جهت استفاد? خلاقانه به منظور دست یابی به یک جلوه بصری و نمودهای دیداری که نه تنها در ارتباط با مفهوم کار هستند بلکه درخدمت رسیدن به اهداف زیبایی شناسی نوردر صحنه نیز پرداخته شده است.